آهن چیست
آهن چهارمین عنصر مهم در پوسته زمین شناخته شده ویکی از عوامل و عناصر سازنده هسته بیرونی و درونی زمین می باشد که آن را با نماد شیمیایی Fe و با عدد اتمی ۲۶ در جدول تناوبی نشان می دهند.
آهن و آلیاژ های آن جزو دسته پر کاربیردترین و رایج ترین فات نام برده می شود که دارای سطوحی صاف و نقره ای براق به رنگ خاکسری می باشد اما وقتی که در هوا با اکسیژن ترکیب شود به رنگ قرمز یا قهوه ای نمایان می شود.
آهن خالص از جنس ف می باشد اما با وجود اکسیژن و رطوبت که در آن ترکیب می شود اکسیده شده و کمتر می توان به شکل ف یا آهن خالص بر روی کره زمین آن را مشاهده کرد به همین دلیل برای دست یافتن به ف آهن توسط روشی به نام کاهش شیمیایی، اکسیژن نهفته در سنگ معدن را از بین می برند و به این صورت ف آهن پدید می آید.
پیدایش:
آهن از سنگ معدن هماتیک که آن را با نماد Fe2o3 نشان می دهند ، تولید می گردد.این ف آهن توسط کوره های بزرگی با دمایی بالا تر از ۲۰۰۰ درجه سانتی گراد به وسیله روش کاهش با کربن جدا شده و ف آهن استخراج می شود.
استخراج سنگ معدن آهن به طور کلی در ۴۸ کشور انجام می شود که کشورهایی همچون چین ، برزیل ، استرالیا ، روسیه ، هند پنج کشوری هستند که ۷۰ در صد سنگ آهن جهان را استخراج و تولید می کنند.
آهن ششمین عنصر از نطر فراوانی در جهان است ولی در پوسته زمین از نظر فراوانی رده چهارم را در اختیار دارد.دانشمندان بر این باورد که هسته زمین در حد زیادی از آلیاژ آهن – نیکل تشکیل شده است که با این عنوان ۳۵ در صد جرم کل زمین را تشکیل می دهدبنابراین آهن به این دلایل جزو فراوان ترین عنصر روی زمین شناخته شده و در بین فات نیز ،۹۵ در صد ف تولید آهن می باشد.
با استفاده از خواص آهن و کاربرد فات دیگر و ترکیب آنها می توانیم به فولاد دست پیدا کنیم.
دگری ها:
آهن شاید بهترین مثال شناخته شده از دگرگونی ها در یک ف باشد. که به سه فرم چند شکلی وجود دارد که به نام های آلوتروپ ، استنیت و فریت نام گذاری شده اند. به این طریق می توان این نام گذاری را شرح داد : همان گونه که آهن ذوب شده آهسته آهسته سرد می شود در دمای ۱۵۳۸ درجه سانتی گراد به آلوتروپ کریستالیزه می شود که به نام آهن دلتا نیز شناخته شده و دارای ساختمان کریستالی مکعبی مرکزی است. در حین سرد شدن بیشتر ساختمان کریستالی در دمای ۱۳۹۴ درجه سانتی گراد به مکعبی وجه مرکزی تغییر می یابد که این شکل آهن استنیت یا آهن گاما نام گذاری شده و در دمای ۹۱۲ درجه سانتی گراد ساختمان بلوری یا کریستالی دوباره مکعبی شده که این دگرگونی را فریت یا آهن آلفا نامیده می شود که از لحاظ بلورشناسی شباهت زیادی به آهن دلتا دارد.
کاربرد ها:
آهن رایج ترین و پرکاربردترین ف در جهان شناخته شده است چرا که ۹۵ در صد فات تولید شده در جهان را آهن تشکیل می دهد این به گونه ایست که آهن با مقاومت بالایی که بر خورد دار بوده بیت فات جزو ارزان ترین نیز می باشد و همواره در اسکلت ساختمان ها ، بدنه اتومبیل ها و بدنه کشتی های بزرگ و … مورد استفاده قرار گرفته است.
به طور کلی فرآورده های تولید شده از آهن خام را می توان به دسته های زیر بخش بندی کرد:
چدن: وقتی آهن خام را ذوب می کنند در قاب هایی ماسه ای یا فی ریخته و آن را سرد می کنند که از این طریق چدن بدست می آید.
چدن چکش خوار: تفاوت زیادی با چدن دارد که می توان گفت نرم تر بوده ، مقاومت کششی بالاتری داشته و به نسبت به چدن استفاده بیشتری در صنعت دارد طریقه به دست آمد آن به این طورت است که وقتی بر روی چدن عملیاتی از قبیل اضافه کردن منیزیم و سیلیکات آهن و بلوری شدن کربن انجام میشود چدن چکش خوار بدست می آید.
چدن سفید: از سرد شدن مذاب به دست می آید کربن این چدن به صورت کربن سمانتیک می باشد در صد شکنندگی آن را نیز می توان با نرم کردن آن کاهش داد.
آهن کارشده: در این حالت آهن را ذوب کرده و به صورت اسفنجی شکل در می آورند برای بدست آورد این نمونه آهن ها ناخالصی های موجود در آن همچون سیلیسیم ، منگنز ، کربن در آن تصفیه می شود.
فولاد: آلیاژی است از آهن و کربن که توسط خواص آهن و دیگر عناصر بدست می آید وقتی که فولاد تولید می شود پایداری و مقاومت آن صد برابر بیشتر از قبل می شود.
آهن قراضه: به اضافات و قراضه های فولاد گفته می شود.
آهن یکی از رایج‌ترین عناصر زمین است که تقریبا” ۵% پوسته زمین را تشکیل می‌دهد.
آهن از سنگ معدن هماتیت که عمدتا” Fe2O3 میباشد، استخراج می‌گردد. این ف را بوسیله روش کاهش با کربن که عنصری واکنش‌‌پذیرتر است جدا می‌کنند. این عمل در کوره بلند در دمای تقریبا” ۲۰۰۰ درجه سانتی‌گراد انجام می‌پذیرد.
در سال ۲۰۰۰ ، تقریبا” ۱۱۰۰ میلیون تن سنگ معدن آهن با رشد ارزش تجاری تقریبا” ۲۵ میلیارد دلار آمریکا استخراج شد. درحالیکه استخراج سنگ معدن آهن در ۴۸ کشور صورت می‌گیرد، چین ، برزیل ، استرالیا ، روسیه و هند با تولید ۷۰% سنگ آهن جهان پنج کشور بزرگ تولید کنندگان آن به‌حساب می‌آیند. برای تولید تقریبا” ۵۷۲ میلیون تن آهن خام ۱۱۰۰ میلیون تن سنگ آهن مورد نیاز است.
خصوصیات قابل توجه
جرم یک اتم معمولی آهن ۵۶ برابر جرم یک اتم معمولی هیدروژن میباشد. عقیده بر این است که آهن ، دهمین عنصر فراوان در جهان است. Fe مخفف واژه لاتین ferrum برای آهن میباشد. این ف ، از سنگ معدن آهن استخراج میشود و به‌ندرت به حالت آزاد (عنصری) یافت می‌گردد.
برای تهیه آهن عنصری ، باید ناخالصیهای آن با روش کاهش شیمیایی از بین برود. آهن برای تولید فولاد بکار می‌رود که عنصر نیست، بلکه یک آلیاژ و مخلوطی است از فات متفاوت ( و تعدادی غیر ف بخصوص کربن ). هسته اتمهای آهن دارای بیشترین نیروی همگیر در هر نوکلئون هستند بنابراین آهن با روش همجوشی ، سنگین‌ترین و با روش شکافت اتمی ، سبکترین عنصری است که بصورت گرمازایی تولید میشود.
وقتی یک ستاره که دارای جرم کافی میباشد چنین کاری انجام دهد، دیگر قادر به تولید انرژی در هسته‌اش نبوده و یک ابر اختر پدید می‌آید. آهن رایج‌ترین ف در جهان به حساب می‌آید. الگوهای جهان شناختی با یک جهان باز پیش‌بینی زمانی را می‌کند که در نتیجه واکنشهای همجوشی و شکافت هسته ، همه چیز به آهن تبدیل خواهد شد!
کاربردهــــــــــا
کاربرد آهن از تمامی فات بیشتر است و ۹۵ درصد فات تولید شده در سراسر جهان را تشکیل می‌دهد. قیمت ارزان و مقاومت بالای ترکیب آن استفاده از آنرا بخصوص در اتومبیلها ، بدنه کشتی‌های بزرگ و ساختمانها اجتناب ناپذیر می‌کند. فولاد معروف‌ترین آلیاژ آهن است و تعدادی از گونه‌های آهن به شرح زیر میباشد:
آهن خام که دارای ۵%-۴% کربن و مقادیر متفاوتی ناخالصی از قبیل گوگرد ، سیلی و فسفر است و اهمیت آن فقط به این علت است که در مرحله میانی مسیر سنگ آهن تا چدن و فولاد قرار دارد.
چدن ، شامل ۵/۳%-۲% کربن و مقدار کمی منگنز میباشد. ناخالصیهای موجود در آهن خام مثل گوگرد و فسفر که خصوصیات آنرا تحت تاثیر منفی قرار می‌دهد، در چدن تا حد قابل قبولی کاهش می‌یابند. نقطه ذوب چدن بین k 1470-1420 میباشد که از هر دو ترکیب اصلی آن کمتر است و آنرا به اولین محصول ذوب شده پس از گرم شدن همزمان کربن و آهن تبدیل می‌کند. چدن بسیار محکم ، سخت و شکننده میباشد. چدن مورد استفاده حتی چدن گرمای سفید موجب شکستن اجسام میشود.
فولاد کربن شامل ۵/۱% – ۵/۰% کربن و مقادیر کم منگنز ، گوگرد ، فسفر و سیلی است.
آهن ورزیده ( آهن نرم) دارای کمتر از ۵/۰% کربن میباشد و محصولی محکم و چکش‌خوار است، اما به اندازه آهن خام گدازپذیر نیست. حاوی مقادیر بسیار کمی کربن است ( چند دهم درصد). اگر یک لبه آن تیز شود، به‌سرعت تیزی خود را از دست می‌دهد.
فولادهای آلیاژ حاوی مقادیر متفاوتی کربن بعلاوه فات دیگر مانند کروم ، وانادیم ، مولیبدن ، نیکل ، تنگستن و … میباشد.
اکسیدهای آهن برای ساخت ذخیره مغناطیسی در کامپیوتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. آنها اغلب با ترکیبات دیگری مخلوط شده و خصوصیات مغناطیسی خود را بصورت محلول هم حفظ می‌کنند.
ترکیبات
معمولترین حالات اکسیداسیون آهن عبارتند از:
حالت فروس ۲+Fe
حالت فریک ۳+Fe
حالت فریل ۴+Fe که با تعدادی آنزیم ( مثلا” پیروکسیدازها ) پایدار شده است.
آهن ( VI) هم معروف است (اگرچه کمیاب میباشد). درصورتیکه به شکل فرات پتاسیم باشد، ( K2FeO ) یک اکسید کننده انتخابی برای الکلهای نوع اول میباشد. این ماده جامد فقط در شرائط خلاء و ارغوانی تیره پایدار است، هم به صورت محلول سوزآور و هم بصورت یک ماده جامد.
کاربید آهن Fe3C به نام سمنتیت معروف است.
بیولـــــــوژی
آهن ، اتم اصلی مولکول هِم ( بخشی از گلبول قرمز) و بنابراین جزء ضروری تمامی هموپروتئین‌ها محسوب میشود. به همین علت ، وجود این عنصر در حیوانات حیاتی میباشد. همچنین آهن غیر آلی در زنجیره‌های آهن – گوگرد بسیاری از آنزیمها یافت میشود. باکتریها اغلب از آهن استفاده می‌کنند. وقتی بدن در حال مبارزه با یک عفونت باکتریایی است، برای عدم دستیابی باکتری به آهن ، این عنصر را پنهان می‌کند.
ایزوتوپها
آهن بطور طبیعی دارای چهار ایزوتوپ پایدار Fe-54 , Fe56 , Fe-57 , Fe-58 میباشد. فراوانی نسبی ایزوتوپهای آهن در طبیعت تقریبا” Fe-54 8/5% ، Fe-56 7/91%، Fe-57 2/2% و Fe-58 3/0% است.Fe-60 که نوکلید پرتوزای غیر فعال است، دارای نیمه عمر ۵,۱ (Myr) میباشد. بیشتر تلاش گذشته برای اندازه گیری ترکیبات ایزوتوپی آهن به‌علت فرآیندهایی که توام با نوکلئوسنتز ( مانند مطالعات شهاب سنگها ) و شکل‌گیری کانی‌ها هستند، حول محور تعیین انواع مختلف Fe-60 صورت گرفته است.
در وهله‌های مختلف ، شهاب سنگهای Semarkona و Chervony Kut می‌توان بین تمرکز Ni-nickel|60 ( محصول اخترچه Fe-60 ) و فراوانی ایزوتوپهای پایدار آهن ارتباطی یافت که دلیلی برای وجود آهن ۶۰ در زمان شکل‌گیری منظومه شمسی میباشد. احتمالا” انرژی آزاد شده توسط فروپاشی آهن ۶۰ به همراه انرژی رها شده بر اثر فروپاشی نوکلئید پرتوزای Al-26 ، در ذوب مجدد و تفکیک اخترچه‌های بعد از شکل‌گیری آنها ۴,۶ میلیارد سال پیش تاثیر داشته است. فراوانی Ni-60 موجود در مواد فرازمینی نیز ممکن است آگاهی بیشتری در مورد منشاء منظومه شمسی و تاریخ ابتدایی آن ارائه نماید.
در بین ایزوتوپهای پایدار فقط آهن ۵۷ دارای اسپین اتمی است،(۲/۱-). به همین خاطر آهن ۵۷ در شیمی و بیوشیمی بعنوان یک ایزوتوپ اسپینی دارای کاربرد است.
هشدارهـــــــــا
مصرف بیش از حد آهن خوراکی ایجاد مسمومیت می‌کند، چون مقدار زیاد آهن فروس با پروکسیدهای بدن واکنش کرده ، تولید بنیانهای آزاد می‌کند. وقتی مقدار آهن در بدن طبیعی است، مکانیسمهای ضد اکسیداسیون خود بدن قادر به کنترل این فرآیند میباشد. اگر مقدار آهن بیش از نرمال باشد، مقادیر غیرقابل کنترل بنیانهای آزاد بوجود می‌آید.
مقدار کشنده آهن برای یک کودک ۲ ساله تقریبا” ۳ گرم بوده و یک گرم آن مسمومیت جدی در پی خواهد داشت. گزارشهایی مبنی بر مسمومیت کودکان در اثر مصرف ۱۰ تا ۵۰ عدد قرص سولفات آهن در کوتاه مدت وجود دارد.مصرف بیش از حد آهن بر اثر خوردن غیر عمدی داروها عامل جدی مرگ و میر در کودکان است. افزایش غیرقابل کنترل آهن در بدن ، موجب بروز بیماری به نام hemochromatosis می‌گردد. آهن اضافی در کبد جمع شده ، موجب بیماری آهن زدگی siderosis و آسیبهای عضوی میشود. به همین دلیل افرادیکه کمبود آهن ندارند، نباید مکملهای آهن مصرف کنند.
امتحان ترم نخست دانش آموزان دوره های تحصیلی ابتدایی، راهنمایی و متوسطه آغاز شد و با توجه به اینکه نمرات این ترم در مجموع نمرات ترم های بعد تاثیر زیادی دارد بنابر این، اهمیت این ترم کمتر از ترم پایانی نخواهد بود. برای موفقیت در امتحانات راه ها و روش های مختلفی وجود دارد که بکارگیری اصول درست در مطالعه مطالب درسی از جمله عوامل موفقیت در امتحانات است. هنوز بسیاری از دانش آموزان شیوه صحیح مطالعه را نمی دانند و این مساله باعث شده که با وجود صرف وقت زیاد در یادگیری مطالب، نتوانند آن را در روز امتحان بیان و یا روی کاغذ بیاورند. کارشناسان شیوه های مختلفی برای موفقیت در امتحانات به دانش آموزان گوشزد می کنند برای مثال می گویند در جایی مطالعه کنید که قادر به تمرکز باشید یا برای امکان تکرار مطالب فراگرفته برگه های خلاصه نویسی تهیه کنید و زیر مطالب مهم نیز خط بکشید. دانش آموزان برای موفقیت در امتحانات نباید خود را با دیگران مقایسه کنند زیرا هر فردی با داشتن امکانات مختلف، استعدادهای متفاوتی نیز دارد.
در طول تحصیل بویژه در روزهای امتحان، تغذیه مناسب، سبک و پرانرژی و خواب کافی را فراموش نکنید. سعی کنید قبل از امتحان، برای ارزیابی میزان دانسته ها، خود را محک بزنید. از عوامل استرس زا و همچنین همکلاسی هایی که گفتار آن ها شما را دچار اضطراب می کند، دوری کنید.
بعداز شروع امتحان سعی کنید ابتدا پرسش هایی که از نظر شما آسان است پاسخ دهید و وقت و انرژی خود را با نگران شدن و فکر کردن به عواقب امتحان و کنجکاوی درباره اینکه دیگران چه می کنند، هدر ندهید.
یک ساعت قبل از امتحان، از مطالعه درس دست بکشید و به هیچ وجه قبل ازشروع امتحان از یکدیگر چیزی نپرسید زیرا ممکن است سوالی را بلد نباشید و دچار اضطراب شوید و مطالب دیگر را نیز فراموش کنید.
هنگامی که به شما اضطراب دست می دهد،خودتان را بیازمایید. کتاب را ببندید و جمله را تکرار کنید. این کار اضطراب شما را از بین خواهد برد. اگر حین مطالعه نگرانید و حواستان پرت می شود چند دقیقه استراحت کنید و سپس به مطالعه بپردازید. دانش آموزان باید در طول سال تحصیلی برنامه ای کاربردی برای مطالعه کتاب های درسی برای خود تدوین کنند و براساس برنامه به مطالعه درسی بپردازند. اگر در ترم نخست این موضوع را رعایت نکردید در ترم های بعد آن را به مورد اجرا بگذارید.
انباشته شدن مطالب درسی از عوامل اضطراب و استرس است بنابر این دانش آموزان باید در ابتدای سال تحصیلی برای خود برنامه ریزی درسی داشته باشند. روزهای امتحان، زمان مرور درس ها است و نمی توان در روزهای امتحان، حجم زیادی از کتاب را آماده کرد. محیط ناآرام و تنش زا از عوامل عدم موفقیت در امتحانات است. تلاش کنید در طول تحصیل بویژه روزهای امتحان، محیطی آرام و ساکت برای خود مهیا کنید زیرا آرامش روحی و روانی تاثیر زیادی در موفقیت شما دارد. روزهای امتحان به معنی دست کشیدن از تفریح و سرگرمی نیست. پس از حدود یک ساعت مطالعه حدود 10 تا 15 دقیقه به خود استراحت دهید. دراین موقع سعی کنید از اتاق مطالعه خارج شوید و به نقاط دور دست و مورد علاقه تان نگاه کنید.
استراحت قدرت تمرکز شما را بیشتر خواهد کرد و می توانید با نیرو و انرژی تازه ای به ادامه مطالعه بپردازید. توجه داشته باشید زمانی که برای مطالعه تعیین می کنید حتما در همان ساعات، به مطالعه بپردازید و برنامه درسی خود را با کارهای دیگر تعطیل نکنید. نوشیدن یک لیوان آب میوه یا شیر به همراه بیسکویت، آجیل در این میان تاثیر مفیدی بر عملکرد مغزی شما خواهد داشت.
دكتر كوروش جعفریان متخصص تغذیه و استادیار دانشگاه علوم پزشكی تهران در زمینه استفاده از مواد غذایی معتقد است ،كه در ایام امتحانات از مواد غذایی كه استرس زا است مثلا نوشیدن قهوه، چای و آبمیوه‌های صنعتی خودداری شودچون در هنگام امتحانات استرس دانش‌آموزان به شدت افزایش می‌یابد كه این سبب اختلالاتی در تعادل بدن و ترشح بیشتر بعضی هورمون‌ها از جمله آدرنالین و كورتیزول میشود، این هورمون‌ها که هورمون استرس نامیده میشوند به بدن کمک می‌کنند انرژی بیشتری برای مقابله با شرایط جدید داشته باشد. وی در ادامه با انتقاد از باورغلط افراد در استفاده از چای و قهوه برای بیدار ماندن در هنگام امتحانات گفت: مواد كافئین دار مانند قهوه و چای و حتی برخی شكلات‌ها در كوتاه مدت سبب بیداری و حتی تمركز حواس میشوند اما خواص آن در مدت چند دقیقه برعكس شده و باعث برهم خوردن تمركز و حتی كاهش یادگیری و در نتیجه افزایش استرس و اضطراب در فرد میشود.
دکتر جعفریان تاكید كرد: افراد بهتر است در موقع امتحان و استرس از غذاهای سبك و غذاهایی كه انرژی‌شان به مرور آزاد میشود استفاده كنند.غلات و موادی حاوی كربوهیدرات‌های پیچیده كه بیشتر در نان سنگك و بربری یافت میشود و مقدار فیبر آنها بالاست، سبب كاهش استرس در افراد میشود.
این متخصص تغذیه با تاكید بر صرف تمام وعده‌های غذایی به ویژه صبحانه در ایام امتحانات اضافه کرد: در ایام امتحانات نباید وعده‌های غذایی را حذف كرد بخصوص صبحانه كه در كنترل استرس نقشی اساسی دارد؛ چرا كه در هنگام صبح میزان ترشح كورتیزول به بیشترین حد خود رسیده و صبحانه سبب كنترل استرس میشود.
نرم افزار کمک اموزشی انگلیسی
با کمک ان می توان انگلیسی خود را تقویت و بالا ببرید
شاید اسم خط سفید را شنیده باشید ولی ما نرم افزار ان را به صورت رایگان به شما تقدیم می کنیم
برای دانلود بر روی دریافت فایل کلیک کنید
هفتم
هشتم
نهم
به زودی
فصل اول:مخلوط و جداسازی مواد
فصل دوم:تغییرات شیمیایی
فصل سوم:از درون اتم چه خبر؟
فصل چهارم:تنظیم عصبی
فصل پنجم:حس و حرکت
فصل ششم:تنظیم هورمونی
فصل هفتم:الفبای زیست فناوری
فصل هشت:تولید مثل در جانداران
فصل نه:الکتریسیته
فصل ده: فاصله
فصل یازده: کانی ها
فصل دوازده: سنگ ها
فصل سیزده:هوازدگی
فصل چهارده:نور و ویژگی های آن
فصل پانزده: شکست نور
جابر بن حیان:
او ابو عبدالله یا ابو موسی جابر بن عبدالله طرسوسی کوفی معروف به صوفی است.
ابن ندیم در کتاب الفهرست، کنیه اش را ابوعبدالله ذکر می کند و سپس می گوید: رازی در کتاب هایش که در صنعت نوشته است از جابر ابن حیان با عنوان استاد ما ابو موسی جابر بن حیان» نام می برد. همو در جایی دیگر در الفهرست از وی به ابوموسی یاد کرده است.
شاید منشأ این اختلافات از این جا باشد که جابر بن حیان دو فرزند به نام های عبدالله و موسی داشت.
ارّه زادگاه و تاریخ تولدش در میان مورخان اختلاف نظر وجود دارد. گفته شده است اصل وی از خراسان است. دکتر اعوانی در این باره می گوید: پدر جابر از قبیله ازد» و شغلش در کوفه عطاری بود. هنگامی که از کوفه به خراسان مهاجرت کرد، جابر در خراسان تولد یافت. حاکم خراسان پدر جابر را به خاطر اتهام شیعه بودن به شهادت رساند.
ورق های فولادی (فی) به دو صورت کلی نورد (تولید) میشوند
نورد سرد (ورق روغنی )
نورد گرم ( ورق سیاه )
نام دیگر ورق روغنی ورق با نورد سرد است.
ورق روغنی در واقع اصطلاح عامیانه ورق هایی است که با تکنولوژی نورد سرد تولید می شوند. در این فرآیند ورق های با ضخامت بالا توسط نورد به ضخامت های پایین تر تبدیل می شوند. در این فرآیند به علت استفاده از نورد سرد کیفیت ظاهری ورق های نورد شده بسیار عالی می باشد، از ین رو از این نوع ورق ها بیشتر در کاربردهایی که ورق ظاهر جسم را تشکیل می دهد استفاده می شود. ورق های روغنی بسته به نوع آلیاژ و همچنین عملیات حرارتی صورت گرفته بر روی آنها به چند دسته کلی تقسیم می شوند:
ورق های معمولی (مانند ST12)
ورق های نیمه کشش (مانند ST13)
ورق های فوق کشش(مانند ST14)
ورق های روغنی به طور کلی و استاندارد از ضخامت ۳۰ صدم میلی متر الی ۳ میلی متر تولید می شوند و دارای دو عرض استاندارد ۱۰۰ سانتی متر و ۱۲۵ سانتی متر هستند.
ورق های روغنی ای که در بازار ایران پرکاربرد ترند را شرکت های فولاد مبارکه اصفهان ، شرکت هفت الماس ، و شرکت فولاد غرب تولید می نمایند. و در مورد ورق های روغنی خارجی نیز معمولا ورق های روس و قزاق پرکاربد و همچنین در بازار موجود هستند.
ورق های نورد سرد (ورق روغنی ) پایه تولید ورق های گالوانیزه ( ورق سفید ) هستند.
در ضمن ورق های رنگی گالوانیزه ( ورق رنگی ) از ورق گالوانیزه تولید می شود. پس صراحتا می توان نتیجه گرفت که پایه تولید ورق رنگی نیز همین ورق های نورد سرد (روغنی ) هستند.
ورق های روغنی یا نورد سرد دارای وزن استاندارد ویژه هستند که تقریبا با آهن معمولی یکسان می باشد.
جدول زیر حدود وزن ورق های نورد سرد (ورق روغنی ) را نشان می دهد:
ردیف طول (میلیمتر) عرض(میلیمتر) ضخامت (میلی متر) وزن(کیلوگرم)
۱ ۲۰۰۰ ۱۰۰۰ ۳۰ صدم ۵
۲ ۲۰۰۰ ۱۰۰۰ ۴۰ صدم ۶
۳ ۲۰۰۰ ۱۰۰۰ ۵۰ صدم ۸
۴ ۲۰۰۰ ۱۰۰۰ ۱ ۱۶
۵ ۲۰۰۰ ۱۰۰۰ ۲ ۳۲
۶ ۲۰۰۰ ۱۰۰۰ ۳ ۴۸
ورق سیاه
ورق سیاه در ۲ نوع ورق سیاه صنعتی و ورق سیاه معمولی و در استانداردهای مختلف تولید می شود كه این مجموعه تنها در نوع معمولی آن استاندارد st ۳۷ را و در نوع صنعتی آن استاندارد st 52، A283 – GR C، A285-GR C، A516 –GR ۶۰ ,70 را فروش دارد.
ورق سیاه ST ۳۷ بیشتر برای مصارف ساختمانی(ساختمان ها-سوله ها و .) مصرف می شود ولی ورق های صنعتی در مصارف و پروژه های صنعتی كاربرد دارد از قبیل سد سازی، پروژه های پتروشیمی، مخزن سازی و این اقلام در دو شكل مختلف وارد بازار می شود: رول و شیت (البته ورق تنها تا ضخامت ۱۵ میل می تواند در دو شكل رول و یا شیت وارد بازار شود و از سایز ۱۵ میل به بالا تنها به صورت شیت خام وارد بازار می شود.) هر دوی این دو شكل ورق قابل برش به سایز های مختلف می باشد.
کاربرد های ورق سیاه
ورق های نورد گرم (ورق سیاه ) در صنایع مختلفی از جمله صنعت ساختمان ، تانکر سازی ، خودروسازی ، مخازن خاص ، کشتی سازی و صنایع سنگین فی و . کاربد دارند.
ورق سیاه به دو شکل کلی رول فرم و فابریک تولید می شوند .
ضخامت ورق سیاه
ضخامت ورق سیاه از 1/5 میلی متر شروع شده و نهایتا به 100 میلی متر ختم می شود.
ابعاد فیزیکی ورق سیاه
در حالت رول فرم عرض ورق های سیاه بسته به ضخامت چهار عرض ۱۰۰ سانت و ۱۲۵ سانت و ۱۵۰ سانت و ۲۰۰ سانت را دارا خواهند بود.طبعا در حالت رول فرم محدودیت طولی وجود نخواهد داشت.
در حالت فابریک نیز بسته به مقدار سفارش می توان هر اندازه و ابعادی را تولید کرد اما بعضی ابعاد مرسوم و پرکاربرد هستند. این ابعاد مرسوم و طبیعتا موجود به شرح زیر می باشند :
ورق سیاه ابعاد 2000*1000 میلی متر
ورق سیاه ابعاد 2500*1250 میلی متر
ورق سیاه ابعاد 6000*1000 میلی متر
ورق سیاه ابعاد 6000*1500 میلی متر
ورق سیاه ابعاد 6000*2000 میلی متر
ورق سیاه ابعاد 12000*2000 میلی متر
استاندارد های ورق سیاه
ورق سیاه را معمولا با استاندارد ST37 می شناسند.
سایر استاندارد ها و کاربرد ها در صفحه استاندارد ها و همچنین در انتهای این مقاله قابل رویت هستند.
جدول وزنی ورق سیاه
ردیف طول(میلی متر) عرض (میلی متر) ضخامت (میلی متر) وزن (کیلوگرم)
۱ ۲۰۰۰ ۱۰۰۰ ۲ ۳۲
۲ ۲۰۰۰ ۱۰۰۰ ۳ ۴۸
۳ ۲۰۰۰ ۱۰۰۰ ۴ ۶۴
۴ ۲۰۰۰ ۱۰۰۰ ۵ ۸۰
۵ ۲۰۰۰ ۱۰۰۰ ۶ ۹۶
۶ ۶۰۰۰ ۱۵۰۰ ۸ ۵۷۶
۷ ۶۰۰۰ ۱۵۰۰ ۱۰ ۷۲۰
۸ ۶۰۰۰ ۱۵۰۰ ۱۲ ۸۶۴
۹ ۶۰۰۰ ۱۵۰۰ ۱۵ ۱۰۸۰
۱۰ ۶۰۰۰ ۱۵۰۰ ۲۰ ۱۴۴۰
نکته : برای محاسبه وزن ورق از فرمول محاسبه وزن ورق به شرح ذیل استفاده نمایید:
وزن ورق سیاه = طول ورق(میلی متر) * عرض ورق (میلی متر) *ضخامت (میلی متر)* چگالی ورق
چگالی آهن : در حالت استاندارد عدد 7.86 تعریف شده است اما برای محاسبه منطقی بهتر است از عدد ۸ استفاده نمایید. ۸ عدد تجربی است که تلورانس ضخامت را پوشش می دهد.
ورق گالوانیزه
آهنی است که با روی پوشانده شده باشد. این آهن ، حتی اگر پوشش آن هم شکستگی پیدا کند، از زنگ زدن محفوظ می‌ماند. ماهیت آهن گالوانیزه در آهن گالوانیزه ، بین آهن و روی ، پیلی الکتروشیمیایی تشکیل میشود که در آن روی به جای آهن به عنوان آند و آهن به عنوان کاتدبکار می‌رود. روی در آند اکسید میشود چون فی پست‌تر یا فعالتر از آهن است و دارای پتانسیل احیاء کمتری از آهن است و پتانسیل اکسید بیشتری از آن دارد. حلبی در حلبی هایی که از آن ، قوطی می‌سازند، عمل معی انجام میشود. در حلبی ، بر روی آهن ، پوشش قلع بکار رفته است و عمل مع آهن گالوانیزه
انجام میشود. چون آهن فی فعالتر از قلع است و پتانسیل احیاء قلع بیشتر از آهن است و به عنوان کاتد در حلبی به کار می‌رود و آهن آند میشود. البته در صورتی که پوشش قلع بشکند، خوردگی آهن در زیر این پوشش پیش می‌رود. علت استفاده از آهن گالوانیزه آهن گالوانیزه ، آهنی است که با روی پوشانده شده باشد. این آهن ، حتی اگر پوشش آن هم شکستگی پیدا کند، از زنگ زدن محفوظ می‌ماند. ماهیت آهن گالوانیزه در آهن گالوانیزه ، بین آهن و روی ، پیلی الکتروشیمیایی تشکیل میشود که در آن روی به جای آهن به عنوان آند بکار می‌رود و آهن به عنوان کاتد. روی در آند اکسید
میشود چون فی پست‌تر یا فعالتر از آهن است و دارای پتانسیل احیاء کمتری از آهن است و پتانسیل اکسید بیشتری از آن دارد.
درباره این سایت